
Armoedebeleid Maastricht
(2017-2020)
Eind 2017 heeft de Stichting 360Zuid samen met de Maastrichtse Alliantie tegen de Armoede (AANzet) het initiatief genomen om begin 2018 (in het zicht van de Gemeenteraadsverkiezingen van dat jaar) een conferentie te organiseren over de armoedeproblematiek in de stad Maastricht. Hoewel Nederland tot de welvarendste landen ter wereld behoort, is Armoede een omvangrijk en hardnekkig maatschappelijk probleem.

Armoede in Maastricht
De stad Maastricht scoort daarbij nog slechter dan het landelijk gemiddelde: 16 % van de inwoners moet zien rond te komen met een inkomen, dat niet uitkomt boven 110 % van het wettelijk sociaal minimum. Deze conferentie was geen conferentie in de gangbare zin van het woord, waarin door een of meer deskundige sprekers kennis wordt overgedragen aan de toehoorders. De bedoeling was van zowel professionals als van ervaringsdeskundigen te horen, welke problemen of knelpunten zij ten aanzien van het armoedeprobleem ondervonden en welke aspecten daarvan zij in de dagelijkse praktijk als het meest urgent ervaren. Tegelijkertijd werd de vraag voorgelegd welke maatregelen de Gemeente Maastricht bij de komende coalitiebesprekingen zou kunnen overeenkomen om de armoede in de stad structureel terug te dringen. Deze conferentie heeft geleid tot een “boodschappenlijstje”, dat voor de Raadverkiezingen 2018 aan alle fracties is uitgereikt met het verzoek zich hieraan te committeren. Dit “boodschappenlijstje” omvatte de volgende aandachtspunten:
- Respect en vertrouwen moeten de basis vormen van het inclusieve beleid van de stad Maastricht; armen zijn geen tweederangs burgers; armoede is geen karakterfout.
- Mensen verdienen Maatwerk: één loket, één contactpersoon, één plan. Dit vereist betere samenwerking tussen partijen, scholing van consultenten plus het bekend maken van regelingen, mede door ervaringsdeskundigen.
- Mensen verdienen ruimte om zelf initiatieven te ontplooien, die inkomsten opbrengen. Wij vragen experimenteerruimte rond arbeid en vrijwilligerswerk, dat perspectief biedt op vermindering van armoede. Faciliteer burgerinitiatieven en basisinkomen.
- Armoede kan voorkomen worden door educatie en vroege signalering van problemen (zoals betalingsachterstanden van gas, licht, water, huur en zorgpremie). Armoede kan opgelost worden door een menselijke aanpak van schulden – geen boetes, maar hulp. Schuldhulpverlening is er voor de mensen en niet voor zichzelf.
- Stel mensen en middelen beschikbaar om deze agenda uit te voeren en te monitoren in samenwerking met ervaringsdeskundigen.
Deze aanbevelingen hebben deels hun neerslag gevonden in het Coalitieakkoord 2018.

Vervolgconferentie
Begin 2019 is een vervolgconferentie gehouden met eenzelfde opzet, waarin één thema uit het “boodschappenlijstje” centraal gesteld werd: Maatwerk. Deze conferentie leidde tot de volgende (door professionals en ervaringsdeskundigen gedeelde) conclusie, dat “maatwerk” zowel als proces als en als uitkomst begrepen kan worden:
- Maatwerk als proces is menselijk, op de persoon afgestemd contact: waarbij met kennis van zaken toegewerkt wordt naar een plan van aanpak waar de hulpvrager zich in kan vinden, waar de hulpvrager de verantwoordelijkheid ervoor wil dragen en waarbij de hulpverlener direct betrokken blijft en helpt zolang als nodig is om het plan uit te voeren.
- Maatwerk als uitkomst houdt in, “dat de hulpvrager krijgt wat hij/zij nodig heeft om uit de armoede te komen en/of te blijven”. Het individu staat centraal en niet de organisatie of het circuit van hulpverlening. De hulpvrager staat centraal en niet de hulpverlener. Geen standaard oplossingen (maar overeenkomsten). Elke ondersteuning is op de persoon toegesneden. Er wordt naar gestreefd om gelijkheid van ongelijken te bereiken.
Maatwerk
Maatwerk heeft volgens zowel professionals als ervaringsdeskundigen de volgende kenmerken: transparant en eenvoudig (niet complex); echt contact; gelijkwaardigheid; vertrouwen; wederkerigheid; gedeelde verantwoordelijkheid voor het proces en het resultaat dat we accepteren; betrouwbaar en flexibel omgaan met en toepassen van de mogelijkheden.
Aanvalsplan
Aan het thema “Maatwerk” wordt in het “Aanvalsplan Armoede”, dat in 2020 door het College is vastgesteld een paragraaf gewijd. Op de visie van 360Zuid op dit beleidsdocument wordt onder kennisoverdracht nog nader ingegaan.