Opdracht
Het GL Lab
In 2019 werd 360Zuid (zowel vanwege haar uitgebreide netwerk als haar kennis van sociale innovatie) door de Gemeente Maastricht gevraagd om mee te werken aan een maatschappelijk experiment. In een voormalig schoolgebouw aan de Groene Loper was hiervoor tijdelijk ruimte beschikbaar. Voor ons was dit een unieke kans om de in loop van de tijd verzamelde kennis en inzichten concreet toe te passen en verder te ontwikkelen. Zowel praktisch als theoretisch vanuit een oogpunt van sociale innovatie, gericht op participatie, samenwerking en het scheppen van publieke waarde.
Experiment
Eind 2019 werd stichting 360 Zuid, vanwege haar netwerk en kennis op het gebied van sociale innovatie, door de Gemeente Maastricht gevraagd om mee te werken aan het vorm en inhoud geven aan een maatschappelijk laboratorium. Een uniek initiatief gericht op van, door en met elkaar leren door samen te werken aan praktische vragen uit de leefwereld: experiment(l)eren.
Doel
Doel van dit maatschappelijk laboratorium onder de naam ‘Groene Loper Lab’ was aan de hand van reële vragen en behoeften van burgers meer inzicht krijgen in de samenhang, samenwerking en synergie met gemeentelijke overheid. Hoe werkt burger- en overheidsparticipatie in de praktijk: wat is mogelijk en wat is nodig?
Samenwerking
Januari 2020 begon zo een uniek experiment naar de samenwerkingsrelatie tussen burgers, buurten, vrijwilligers, professionals en gemeente. In twee leegstaande leslokalen van de voormalige Theresiaschool aan de Groene Loper, een wijk in wording, met duizend woningen op de voormalige autoweg tussen twee historische volkswijken. Met een hoofdrol voor 360Zuid als aanjager, kartrekker, verkenner/onderzoeker en sociaal makelaar gericht op ontmoeten en verbinden.
Experimenteerruimte
Het Groene Loper Lab is een maatschappelijke experimenteerruimte, die de Gemeente Maastricht tijdelijk ter beschikking heeft gesteld aan een aantal maatschappelijke initiatieven. Het Lab is gevestigd in de voormalige Theresiaschool aan de President Rooseveltlaan (sinds de voltooiing van de A2-tunnel een onderdeel van “De Groene Loper”) te Maastricht. De achterliggende gedachte achter dit maatschappelijk experiment is dat van daaruit een verbindende rol vervuld zou kunnen worden tussen de leef- en systeemwereld (dat wil zeggen: tussen de burgers en de lokale overheid). Deze gedachte was op haar beurt weer ingegeven door de binnen het gemeentelijk apparaat in de loop van 2019 gegroeide en breed gedragen belangstelling voor burger- en overheidsparticipatie.
Het lab heeft zich ontwikkeld tot een uniek trefpunt van actieve burgers en betrokken professionals, die samenwerken aan allerlei maatschappelijke vraagstukken, uiteenlopend van gebiedsontwikkeling tot armoede en van gezondheid tot geluk. Van participatie en hergebruik tot gezonde voeding en sociale inclusie. Werkende weg hebben we zo een uniek netwerk ontwikkeld, waar in samenwerking wordt gezocht naar synergie: naar toegevoegde waarde. Experiment(l)eren: door te doen ontdekkende wat wel en wat niet werkt – Sociale Innovatie in de praktijk.
Vervolg
Gemeente, maatschappelijk werkers, maar ook wetenschappers en ‘verschilmakers’ kijken graag mee en worden aangesproken en uitgedaagd om een bijdrage te leveren. De belangrijkste, want richtinggevende, input voor de organisatie zijn de vragen en behoeften uit de omgeving, waaronder zowel de directe omgeving (de buurten rondom de Groene Loper), de stad Maastricht als het Heuvelland begrepen worden.
Een voorbeeld hiervan is gebiedsontwikkeling: hoe verbinden we de bewoners van de traditionele belendende volkswijken (WitteVrouwenVeld en Wijckerpoort) en de bewoners van de nieuwe huizen aan de Groene Loper met elkaar? De titel van dit programma was “Bruggen bouwen over de Groene Loper” (Sporen van Kanteling, 2019)
Voor 360Zuid heeft het Groene Loper Lab een organisatie-veranderende betekenis. Meer dan ooit zijn we overtuigd van de noodzaak om kennis en inzichten op het gebied van sociale innovatie in te zetten om maatschappelijke vraagstukken anders te benaderen. Bijvoorbeeld door ‘taboes’ bespreekbaar te maken door onzichtbare beperkingen en voorwaarden te onderzoeken en door buiten de kaders te denken. Maar zeker ook door burgers (actief en betrokken of juist niet) aan te spreken, door latente motivatie te stimuleren, mensen te instrumenteren en verlangen aan te wakkeren. Door heel praktisch, de werkelijkheid van alledag als uitgangspunt te nemen en olifantenpaadjes te vinden en door anderen bewust mee te nemen in het ontwikkelproces. Ook dat is experiment(l)eren.
Door deze ervaringen in het maatschappelijk laboratorium van het Groene Loper Lab is de gereedschapskist van 360Zuid verder uitgebreid. Met praktisch toepasbare instrumenten, kennis en inzichten. Op weg naar andere toepassingen. Als kwartiermaker, aanjager, kartrekker of onderzoeker.
Open kantoor
In korte tijd en met beperkte middelen werden twee leslokalen omgetoverd tot een experiment(l)eerruimte (een open kantoor) en een workshopruimte voor allerlei toepassingen. Uitgangspunten bij de inrichting waren laagdrempelig, voor iedereen toegankelijk en van een maximale flexibiliteit.
Meer kracht
360Zuid werkt bij voorkeur aanvullend, versterkend en versnellend. Door ons netwerk optimaal in te zetten konden we snel stappen zetten. De samenwerking met vertegenwoordigers van Trajekt, AANzet, Quiet en andere partijen kreeg al snel vorm.